Balkanlar’ın en ünlü köprüsüne ev sahipliği yapan Mostar’dan gezi notları…
Mostar, Bosna’da Hersek bölgesinin en büyük şehri ve Neretva Kantonu’nun idari merkezi. Bosna’ya seyahate gelenlerin uğrak şehri tabi ki de Mostar. Hatta Bosna denilince akla gelen ilk simge Mostar’daki eski köprü olsa gerek. Balkanlardan her zaman soğuk hava gelmez deyip Mostar’a birlikte göz atalım.
– Mostar’ın ünlü nehri Neretva şehri ikiye ayırıyor. Hala günümüzde de şehrin bir yakasında Müslümanlar diğer yakasında Hristiyanlar yaşamakta. Neretva işte bu iki tarafı birbirinden ayıran bir sınır iken, Mostar Köprüsü de iki tarafı birbirine bağlayan bir bağ, bir zincir olan bir dostluk nişanesi.
– Mostar, Saraybosna gibi savaş sırasında çok büyük hasarlar almış. Şehrin birçok bölgesinde, binaların üzerinde kurşun izlerini görebilirsiniz. Mostar Köprüsü de savaş sırasında havaya uçurularak yıkılmış ve Avrupa Birliği restorasyon çalışmaları sırasında aslına uygun olarak yeniden inşa edilmiş. Eski Köprü (Stari Most) Türkiye, İtalya, Hırvatistan ve diğer katılımcıların oluşturduğu fonlar ile desteklenmiş.
– Mostar eski bir Osmanlı şehri, dolayısıyla de Mostar’daki en görülmeye değer yerler için Osmanlı izlerini takip etmek gerekiyor.
– 2005 senesinde ise şehir, UNESCO kültür mirası listesine alındı.
Mostar’da bir havalimanı bulunsa da çok fazla sefer yapılmıyor. Ülkemizden ulaşım için en mantıklı seçenek havayolu. İstanbul’un iki yakasından da başkent Saraybosna’ya düzenli seferler bulunuyor. Dolayısıyla aklınızda bir Mostar planı varsa içinde mutlaka Saraybosna da olmalı deyip Saraybosna-Mostar ulaşımının detaylarına bakalım.
Saraybosna’dan Mostar’a ulaşımı otobüs ve trenlere sağlayabilirsiniz. Saraybosna Tren İstasyonu’nun hemen yanındaki otobüs terminalinden saat başı kalkan otobüsler Mostar’a hareket ediyor. Yine Mostar’daki tren istasyonu önünden kalkan otobüsler de karşılıklı olarak Saraybosna’ya hareket ediyor. Yalnız otobüs demişken bizdeki gibi konforlu otobüsler beklemeyin. Otobüslerin çalışma mantığı biraz bizdeki minibüsleri andırıyor. Yol üstünde sürekli duran, yolcu alan ve indiren otobüslerde ayakta seyahat ediliyor. Hani biletinizi aldınız ve koltuğunuza yöneldiğinizde koltuğunuzda oturan birini gördüğünüzde şaşırmayın, boş bir yere oturun.
Saraybosna’dan Mostar’a tren seferleri ise sabah ve akşam tek sefer olarak yapılıyor. Saraybosna’dan saat 7’de hareket eden tren yaklaşık 2:00-2:30 gibi bir sürede Mostar’a ulaşıyor. Yine akşam saat 20:00’de ise Mostar’dan Saraybosna’ya dönebilirsiniz.
Tavsiyem sabah saatlerinde erken uyanıp tren yolculuğunu tercih etmeniz. Sabah saatleri ile birlikte yeşilin ve doğal manzara ile birlikte yüksek rakımlı tren yolculuğunun keyfini çıkaracaksınız.
Mostar bölgesine günlük taksi kiralayarak da gidiş-dönüş ulaşım sağlayabilirsiniz. Taksi fiyatları biraz değişkenlik gösteriyor. Tabi kendi rotanızı çizip Mostar dışında farklı birkaç yeri (Potoci, Blagaj gibi) de görerek, içi daha dolu bir gezi de planlayabilirsiniz. Tabi bunun için 120 Euro gibi bir bedeli gözden çıkarmak gerekiyor.
Mostar, Saraybosna’nın genelinde olduğu Mark isimli para birimine sahip. 2 Mark, 1 Euro’ya eşit ve bu değer ülkenin her yerinde sabit. Para konusunda değinmişken ülkenin genelinde daha çok nakit para kullanılıyor. Bundan ötürü üstünüzde nakit olmasında fayda olacağını söylemeliyiz.
Mostar’da kahvaltı yapacaklar için pek parlak haberlerim yok maalesef. Bosna’da kahvaltının eş anlamlısı olan börek Mostar’da da var, fakat Saraybosna’da bulduğunuz saçta yapılan börekleri burada bulamadık. Yine Bosna’nın meşhur köftesi ‘cevabi’ Mostar’da bulunuyor. Yerlisine sorduk en iyi köfte nerede diye cevap olarak bize Rota dedi. Diğerlerini bilmediğimizden karşılaştırma yapamıyoruz ama ortalama bir puan kaptı bizden. Eğer köprü manzaralı bir yerde bir şeyler içmek isterseniz karşılaşacağınız fiyatlar genellikle aynı olacak. Mostar’daki en popüler mekanlar Sadrvan, Hindin Han, Labirint ve Kulluk olarak ön plana çıkıyor.
Mostarda Gezilecek yerler çoğunlukla eski köprü ve çevresinde bulunuyor.
Mostar Köprüsü (Stari Most)
Mostar kent merkezinde bulunan Mostar Köprüsü, kentin ve hatta ülkenin simgesi durumunda. İlk yapımı 1566 yılına değin uzanıyor. Şehirde, eğer şansınız olur da geleneksel kutlamalara denk gelirseniz aşkını ilan eden gençlerin köprüden nehre atlayışını görebilirsiniz. Köprünün etrafında çok sayıda kafeterya ve restoran bulunuyor. Burada manzaranın tadını çıkarmak çok keyifli. Sadece bu köprü için tekrar Mostar’a yolunuz düşebilir.
Karagöz Bey Cami
Osmanlı döneminden kalma bir Mimar Sinan eseri Karagöz Cami 1557 de inşa edilmiş. Çevresinde gezinmekten ziyade avlusuna da girin. Şansınız varsa hediyelik eşya satan ufak tezgahlara denk gelebilirsiniz. Ayrıca caminin içine de girin. Eğer biraz cesaretiniz varsa ufak bir ücret karşılığında cami minaresine çıkabilirsiniz. Biz görevliye İstanbul’dan geldiğimizi söylediğimizde ücret almadı, “Bu cami zaten sizin,” dedi. Evet hayatımda ilk kez bir cami minaresine tırmanıp etrafı seyrettiğim yer Mostar oldu. Minare merdivenlerini tırmanmak meşakkatli ama yukarlarda güzel manzaralar var.
Koski Mehmet Paşa Cami
Sokullu Mehmet Paşa’nın ruznamecisi ve timar defterdarlarından Koski Mehmet Paşa tarafından 1618 senesinde yapılmış. 2001 yılında ibadete açılan cami Tokyo Cami Vakfı ve Diyanet İşleri başkanlığı çalışması ile restore edilmiş. Güzel bir fotoğraf çekim noktası olarak caminin arka bahçesini kullanabilirsiniz. Köprüyü kadrajlamak için iyi bir nokta.
Müslüm Bey Konağı
Eski Türk Evi. Bir tarafı müzeye çevrilmişken diğer yanı otel olarak kullanılıyor. Konum olarak şehrin biraz daha iç kesimlerinde yer alıyor. Eski Safranbolu evlerini gördüyseniz bu konak size onları andırabilir.
Türk Evi (Biscevica)
Neretva kıyısında nehir manzaralı oturduğunuzda kalmak isteyeceğiniz Türk Evi’nin adı Biscevica. Nehri bir de buradaki pencerelerden izleyin. Ayrıca aşağıdaki sedirlerde oturup Mostar Türk Bey’i gibi okkalı bir kahve de sipariş edebilirsiniz.
Bakırcılar Çarşısı
Eski Köprünün yanında şimdilerde turistik hediyelik eşyalar satan mekanlara ev sahipliği yapan çarşı Bakırcılar Çarşısı. Hediyelik eşya almak için uygun bir nokta.
Vaktinize göre zaman ayırabileceğiniz diğer noktalar ise Saat Kulesi, Eski Köprü Müzesi, Tara Kulesi, Hersek Tarih Müzesi ve Eğri Köprü şeklinde sıralanabilir.
Gelelim Mostar’a yakın gezebileceğiniz diğer yerlere…
Blagay Tekkesi
Blagay Tekkesi, Mostar’daki Neretva Nehri’nin önemli kollarından biri olan ‘Buna Nehri’nin doğduğu yer. Blagay’ı önemli kılan ise su kaynağının bulunduğu mağaranın yanı başındaki ‘Tekke’. 1465’te Osmanlıların yerleşiminden sonra kurulmuş Blagay Tekkesi ve bölgenin müslümanlaşmasına doğrudan etkili olmuş. Sarı Saltuk isimli Bektaş bölgeye Osmanlı’dan önce gelmiş ve bölgenin gelişiminde öncü olmuş. Blagay Mostar’a yaklaşık olarak 15 km uzaklıkta ve eski köprüye en yakın köprü olan Lucki Most’taki duraktan 10 nolu otobüsler ile ulaşabilir. Hafta içi neredeyse yarım saatte bir otobüs varken hafta sonları sefer sayıları azaltılıyor. Taksi ile ulaşım ücreti ise tek yön yaklaşık 20 Mark (10 Euro). Maalesef Bosna’da ulaşım imkanlarının biraz kısıtlı olduğunu söylemeliyiz.
Burada yemek yiyebileceğiniz restoranlar da mevcut. Manzara nefis ama yemekleri tatmadığımızı belirtelim. Ayrıca mağaranın içine giren sandallar ile kısa bir tur yapılabiliyor. En güzel fotoğrafı çekmek için ise tekkenin karşısındaki patika yollar sizleri bekliyor.
Kravice Falls
Mostar’ın yaklaşık 20 km yakınında olan sıralı şelaleler tam bir alametifarika. Eğer bir araba kiraladıysanız bu şelaleleri görmeden dönmeyin. Bu şelaler bu bölgenin en dikkat çekici doğa oluşumlarından biri olarak göze çarpıyor.
Aşağıda Mostar gezimizden paylaştığımız kısa bir videomuz bulunuyor, keyifli seyirler!
